پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیة الله کعبی

درس خارج فقه جهاد استاد بزرگوار آیة الله شیخ عباس کعبی با موضوع  (ادامه بحث دلالت باب سبق و رمایه بر لزوم ایجاد اقتدار، بررسی بیانات مرحوم راوندی و محقق حلی در اینباره. بررسی روایات مرتبط به آخرالزمان و اقتدار سربازان امام زمان و دلالت آن روایات بر لزوم ایجاد اقتدار، بررسی آیه 102 سوره نساء و دلالت آیه بر لزوم آمادگی پایدار نظامی)

تاریخ یک شنبه 1395/8/9 

چهارشنبه به علت سفر استاد و شنبه به علت تعطیلی حوزه درس تعطیل بود.

خلاصه تقریر درس امروز:

 در مورد بحث سبق و رمایه، مرحوم راوندی در کتاب فقه القرآن در بیان آیه "اعداد" می فرماید که وجه دلالت سبق و رمایت به خاطر  ایجاد حالت اعداد و لزوم آمادگی مسلمانان در مقابل دشمن است و آمادگی در مقابله با دشمن آموزش می طلبد و مهمترین آموزش ها را می طلبد و آموزش مسابقات در همین مسیر به حساب می آید. بعد می فرماید هر کدام از مسلمانها باید خیلی به خود زحمت بدهد و آخرین تجربه ها را برای روز مبادا کسب کند. و ایشان صحیح می فرمایند امروزه می شنویم  می گویند حالا که جنگی اتفاق نیافتاده است و اصلا ارتش می خواهیم چه کار این خیلی حرف خطرناکی است. و خود آیه هم دال بر همین مطلب است.

لذا شما ملاحظه می فرمایید یک ارتش ممکن است سی سال هم آموزشهای مختلف ببیند و به زنگاه به درد نخورد پس از همه لحاظ آمادگی لازم است و آمادگی های پیشرفته.

پیامبر می فرماید تناصلوا یعنی تیر اندازی کنید و احتفوا یعنی پا برهنه راه بروید به این معنی که در تمرین نظامی اینگونه باشید و پا برهنه هم بتوانید بجنگید و اخشوشنوا یعنی خشن باشید در مقابله با دشمن البته همانطور که امیرالمومنین علیه السلام می فرماید عضوا علی النواضج... و تمعددوا یعنی تکلموا بلغة "معد بن عدنان"؛ در آموزشهای امروز در سطح جهان ادبیات نظامی گری هم جزء آموزشها است و صحبت های بلیغ هم باید مانع دشمن شود. صحبت و سخنوری و فن بیان و خطاب خیلی مهم است. به عنوان مثال سخنرانی های با صلابت مجاهد نستوه سید حسن نصرالله که بسیار در مواقعی بازدارنده است از این نوع است. پس روحیه جنگی و نظامی داشتن حتی در ادبیات باید ظهور و بروز داشته باشد. 

بعد مرحوم راوندی می فرماید در مورد سبق و رمایه اجماع است. 

محقق حلی در شرایع در مورد فایده سبق و رمایه می فرماید عزم و اراده را تحریک می کند برای ایجاد آمادگی برای جنگیدن و جامعه را برای آموزش تیراندازی سوق می دهد و چه به نحو عقد جائز و چه عقد لازم گرو گذاشتن در آموزش تیر اندازی صحیح است.

عنایت بفرمایید بحث سبق و رمایه یعنی فرهنگ جامعه اسلامی را فرهنگ آموزش نظامی قرار دادن اما در مورد دولت اسلامی صحبت نکرده از اطلاق آیه استفاده می شود که دولت اسلامی این نوع آموزش را باید جزء آموزشهای خود قرار دهد که بعدا بحث می کنیم.

در کتاب اختصاص شیخ مفید،  مضمون احادیث این است که جایگاه برتر را شیعه اهل البیت در آخر زمان به دست می آوردند و حاکمیت از آن آنها می شود و هر کدام از مردان شیعه قدرت چهل مرد جنگی را پیدا می کند. بعید است که این قدرت، قدرت جسمی باشد و شیعه در زمانی وحشت و ترس از دشمنان به دلش می افتد و وقتی مهدی ما بیاید هرکدام از شیر هم دلاورتر و از شمشیر برنده تر می شود و دشمنان را زیر پا له می کنند و با کف دست او را از بین می برد. 

این نوع روایات فقط به خاطر ذکر آخر الزمان نیست. یکی از راههای سربازی امام زمان کسب قدرت و اقتدار داشتن است و این نیست که سربازی امام زمان به دعای صرف باشد بلکه از لحاظ نظامی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی، امنیتی نیز و در همه زمینه ها باید آمادگی داشته باشیم و ظهور حضرت مهدی متوقف بر پیشرفت جامعه اسلامی است. بعضی از سکولارها که فعلا مسئولیت به دست گرفته اند در چالش حفظ هویت و جهانی شدن صراحتا می گویند تنها راه رشد اجتماعی هماهنگی با قدرت های بزرگ جهان است در حالی که از روایات آخر الزمان استفاده می کنیم تنها راه پیشرفت همه جانبه، آمادگی همه جانبه و استقلال همه جانبه است. قدرت معجزه نیست بلکه قدرت انجام تکلیف است. 

و در کتاب غیبت نعمانی باب بیست و یک حدیث مفصل صفحه 320 در روایت مفصلی از امام صادق علیه السلام:( لیعدن احدکم لخروج المهدی و لو سهما...) یعنی  هر کدام از شما و لو با یک تیر خودتان را برای ظهور آماده کنیدکه خدا اگر بداند نیت هرکدام از شما آمادگی برای ظهور حضرت باشد امید دارم خداوند به او طول عمر دهد تا حضرت را درک کند.

 و از جمله آمادگی ها کسب اقتدار است. تیر کنایه است و برای تعبیر از آمادگی نظامی است.

از روایات در این زمینه همچنین در می یابیم تکنیک در دوران امام زمان هم پیشرفت می کند و ایشان با فن برتر ظهور می کنند و این تماما نظامی نیست. مثلا روایت هشتم از این باب بسیار مهم است که هنگامی که حضرت ظهور می کند والیانی در سطح جهان معرفی می کند و به هر والی می فرماید: ( عهدک في كفك) فرمان حکومتی شما در دست شما است. (فاذا واد علیک امر لا تفهمه و لا تعرف القضاء فیه فانظر الی کفک و اعمل بما فیها) تصمیم اگر برای شما روشن نبود و قضاوت با قاطعیت ممکن نبود به حکم در کف دستت نگاه کن و به آنچه به شما ابلاغ شده عمل کن.

اگر این روایت را پنجاه سال قبل می خواندند کسی فکر می کرد این نوعی معجزه است. امروز نمی گوییم به طور قاطع همین مبایل ها و شاید اصلا تکنیکی برتر از این هم باشد، و بعد این فرمان پیوست هایش به تفصیل خواهد آمد. چیزی شبه این اتوماسیونهای اداری امروزه و ادامه اش جالبر تر است که حضرت سربازانی را به سمت قسطنطنیه می فرستد و وقتی اینان وارد خلیج که معلوم نیست کدام خلیج می شوند در روایات هست که بر پاهاشان چیزی می نویسند و بر آب راه می روند. رومیان می گویند وقتی اصحابش روی آب راه می روند خود او چگونه است و دروازه ها را برای آنها می گشایند.

 معلوم می شود که تکنیک برتری هست در آن زمان بالاتر از شبکه های اجتماعی که ممکن است در آن زمان ایجاد شود و جالب است رومی ها تعجب از این بابت می کنند که سربازان امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف برترین تکنیک را به کار می برند.

 ساخت جامعه بر مدار ایمان و تقوا یکی از مظاهر تولید قدرت است که در آخرالزمان نیر اتفاق می افتد.

از جمله اگر باز در مورد سبق بخواهیم صحبت کنیم 

یکی از آیات دیگر که از آن آماده باش و مانورهای نظامی و به کارگیری سلاح و عدم غفلت از سلاح هست و مهم است آیه 102 سوره نساء است؛  (و اذا كنت فيهم فاقمت لهم الصلوة فلتقم طائفه منهم معك و لياخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فليكونوا من ورائكم و لتات طائفة اخرى لم يصلوا فليصلوّا معك و لياخذوا حذرهم و اسلحتهم ودّ الّذين كفروا لو تغفلون عن اسلحتكم و امتعتكم فيميلون عليكم ميلة واحدة و لا جناح عليكم ان كان بكم اذى من مطر او كنتم مرضى ان تضعوا اسلحتكم و خذوا حذركم ان اللّه اعدّ للكفرين عذابا مهينا) که دلالت روشنی در این زمینه دارد.

جالب است که از مستحبات سفر و از مستحبات لباس حمل سلاح است که آن موقع شمشیر می گفتند و اینکه بدون اسلحه نباشد این کنایه از این است که هر مسلمان باید مظهر و نماد این قدرت باشد.

کفار خوششان می آید، بدشان نمی آید که شما از اسلحه ها و طعامتان غافل شوید و یک دفعه به شما هجوم ببرند و از بینتان ببرند و بعد مستثنیات حمل اسلحه را نام می برد و در عین حال می فرماید خذوا حذرکم.

در این آیه شریفه چهار بار آن هم در نماز و شرایط عبادی اسلحه را نام می برد و این به معنای لزوم کسب قدرت و آمادگی در مقابله با دشمن است هدف از مانورهای نظامی و آماده باش عمومی این است که در شرایط سخت خوب امتحان پس بدهیم. و مصادیق هر زمان به وقت خودش. پدافند غیر عامل قدرت سایبری، آزمایش سلاح و بررسی نقشه پیشرفت و آمادگی و امتحان رزمندگان هر کدام جای خودش و اهمیت خودش را دارد.

 اشکالات مربوط به رزمندگان باید قبل از وقوع جنگ رفع شود چون سلاح بدون رزمنده فایده ندارد و رزمنده هم آمادگی نظامی می خواهد هم آمادگی روحی و اینگونه آمادگی ها هم جزء موارد کسب قدرت است.

علی ای حال ادامه بحث در جلسه آینده که چند مورد دیگر از جهاد التمکین را بیان می کنیم یکی بحث هجرت و دیگری بحث ولایت جائر که با وجود جائر تمکین چگونه حاصل شود؟